Σκοπός μαθήματος
Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τις βασικές έννοιες της Βιοστατιστικής και την οργάνωση και ανάλυση των ποσοτικών δεδομένων που συλλέγονται από τις αντίστοιχες έρευνες στο χώρο της υγείας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην πρακτική εφαρμογή των στατιστικών μεθόδων που παρουσιάζονται στο μάθημα καθώς και στην ορθή ερμηνεία των αποτελεσμάτων (interpretation). Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα πρέπει να μπορούν να επιλέξουν την καταλληλότερη στατιστική μέθοδο, ανάλογα με το είδος της μελέτης που θα κληθούν να αναλύσουν. Επίσης θα πρέπει να μπορούν να αξιολογήσουν την ορθή χρήση στατιστικών μοντέλων σε δημοσιευμένες εργασίες, καθώς και να αναγνωρίσουν αδυναμίες στο σχεδιασμό που μπορεί να οδηγήσουν σε συστηματικάσφάλματα.
Μαθησιακοί στόχοι
Ο φοιτητής με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, θα είναι σε θέση:
- Να αντιληφθεί το ρόλο, τη σημασία και το εύρος χρήσης της βιοστατιστικής στην συλλογή, οργάνωση και ανάλυση των δεδομένων στο χώρο τηςυγείας
- Να κατανοεί τις βασικές έννοιες της Βιοστατιστικής καθώς και τα διάφορα πεδία εφαρμογών στο χώρο τηςΦυσικοθεραπείας
- Να αναγνωρίζει τις διαφορές και τα χαρακτηριστικά της περιγραφικής, επαγωγικής, παραμετρικής και μη-παραμετρικής στατιστικής και να εφαρμόζει τις ανάλογες δοκιμασίες στην ανάλυση των αποτελεσμάτων μιαςέρευνας
- Να κατανοεί, εφαρμόζει και ερμηνεύει τα αποτελέσματα σύγχρονων στατιστικών μεθόδων για τον σχεδιασμό και την ανάλυση των διαφόρων πειραματικών και επιδημιολογικών μελετών
- Να γνωρίζει το ρόλο της χρήσης πολύπλοκων στατιστικών μεθόδων για την ερμηνεία των ιατρικών δεδομένων και της αλληλεπίδρασης μεταξύ τωνμεταβλητών
- Να χρησιμοποιεί τους Η/Υ και τα ανάλογα στατιστικά λογισμικά για την διαχείριση και ανάλυση τωνδεδομένων
Περιεχόμενο μαθήματος
Στα πλαίσιο του μαθήματος θα αναπτυχθούν οι Θεματικές Ενότητες:Ο ρόλος της Βιοστατιστικής στο χώρο της υγείας και τη Φυσικοθεραπεία ειδικότερα. Βασικές έννοιες Βιοστατιστικής, μεταβλητές, κλίμακες. Τρόποι δειγματοληψίας και υπολογισμός του μεγέθους του δείγματος σε σχέση με το ερευνητικό ερώτημα και τον ερευνητικό σχεδιασμό. Παρουσίαση στατιστικών δεδομένων, στατιστικοί πίνακες, στατιστικά διαγράμματα, συνοπτικές εκθέσεις ή αναφορές. Περιγραφική Στατιστική: Κατανομές συχνοτήτων ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών. Αντιπροσωπευτικές τιμές θέσης και διασποράς. Μετασχηματισμοί. Φυσιολογικές τιμές. Ποσοτικά χαρακτηριστικά. Σύγκριση μέσων τιμών: Έννοια της στατιστικής σημαντικότητας. Πιθανό σφάλμα μέσης τιμής. Σύγκριση μέσης τιμής με σταθερή τιμή. Σύγκριση δύο μέσων τιμών. Σφάλμα τύπου Ι και τύπου ΙΙ. Ισχύς. Όρια αξιοπιστίας μέσης τιμής και διαφοράς μέσων τιμών. Ποιοτικά χαρακτηριστικά: Διαξονικοί Πίνακες. Αναλογίες. Όρια αξιοπιστίας αναλογίας. Σύγκριση αναλογιών. Συσχέτιση ποσοτικών χαρακτηριστικών: Παραμετρικός και μη παραμετρικός συντελεστής συσχέτισης. Απλή γραμμική εξάρτηση (παλινδρόμηση). Εισαγωγή στην πολλαπλή γραμμική εξάρτηση (παλινδρόμηση). Συνδιακύμανση δύο μεταβλητών, ανάλυση διακύμανσης. Έλεγχος αξιοπιστίας εργαλείων μέτρησης, σύγχρονες μέθοδοι ανάλυσης και ερμηνείας μελετών αξιοπιστίας στο χώρο της υγείας. Σχεδιασμός, συλλογή, ανάλυση και ερμηνεία δεδομένων επιδημιολογικής μελέτης. Στατιστικά πακέτα: SPSS, MedCalcκλπ:Εισαγωγή στη χρήση των στατιστικών πακέτων. Ασκήσεις ανάλυσης δεδομένων με τηχρήση Η/Υ.
Μέθοδοι και μέσα διδασκαλίας: 13 εβδομάδες Χ 2 ώρες θεωρία & 1 ώρα ΑΠ.
Μέθοδοι αξιολόγησης: Η αξιολόγηση των φοιτητών θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τον κανονισμό του Π.Μ.Σ. και τις σχετικές αποφάσεις της Συνέλευσης του Τμήματος Φυσικοθεραπείας, ως στάθμιση του βαθμού τους στην πρόοδο (20%), στις εργασίες (30%) και την τελική εξέταση (50%) τουμαθήματος.
Ενδεικτική βιβλιογραφία
- Bowers,D.Θεμελιώδειςέννοιεςστηβιοστατιστική,ΙατρικέςΕκδόσειςΠ.Χ.Πασχαλίδης,2011.
- PaganoM. andGauvreauK. Αρχές βιοστατιστικής, Εκδόσεις Έλλην,2002.
- Τριχόπουλος Δ., Τζώνου Α. και Κατσουγιάννη Κ. Βιοστατιστική. Εκδόσεις Παρισιάνος,2000
- Kirkwood B. and Sterne J. Essentials of Medical Statistics. Blackwell Science,2003.
- FieldA.DiscoveringStatisticsusingIBMSPSSStatistics,4ηέκδοση,SagePublication,2013